فهرست مطالب
نشریه آب و توسعه پایدار
سال نهم شماره 4 (پیاپی 26، زمستان 1401)
- تاریخ انتشار: 1402/01/19
- تعداد عناوین: 14
-
-
صفحات 0-0سرمقاله:ارزیابی تغییرات مصرف آب در طرح «کشت یک میلیارد درخت» با مدل سازی «حسابداری آب سبز و آبی»سعید مرید/ عضو هییت تحریریه یادداشت کوتاه:لزوم تدوین نقشه راه در توسعه سامانه های یکپارچه پایش و پردازش اطلاعات در حوزه مدیریت منابع آبعلی شهبازی/ معاون مطالعات جامع منابع آب، سازمان آب و برق خوزستانکلیدواژگان: کشت یک میلیارد درخت، سامانه های یکپارچه پایش و پردازش اطلاعات
-
صفحات 1-12در پایین دست سرریز سدهای بلند به منظور افزایش میزان استهلاک انرژی جریان از حوضچه های استغراق استفاده می شود. این نوع سازه ها یک گودال آبشستگی در پایین دست سد بوده که به بررسی مسیله آبشستگی نیازمند است. تحقیق حاضر با هدف بررسی عملکرد روش ماشین بردار پشتیبان (SVM) به عنوان یکی از تکنیک های شناخته شده محاسبات نرم که در برآورد عمق آبشستگی حوضچه استغراق برآمده از جت های متقاطع متقارن به کار برده می شود. در ابتدا با استفاده از داده های آزمایشگاهی به تعیین درصد اجرا و کرنل مناسب روش SVM پرداخته شد. سپس پارامترهای کارآ در عمق آبشستگی دربرگیرنده عدد فرود دنسیمتریک، عمق نسبی پایاب، زاویه قایم جت، زاویه برخورد جت و فاصله نسبی محل برخورد جت تا سطح آب (Frd90 ،Tw ،αv ،αc ،δ)، به مدل های مختلف تقسیم بندی و اجرا شدند. مقادیر عددی معیارهای ارزیابی RMSE ،R و NRMSE مربوط به نتایج مرحله آزمون برای مدل برتر در برآورد عمق آبشستگی به ترتیب برابر 0/9563، 0/688 و 18/47% به دست آمد. نتایج خروجی از این مدل، عملکرد قابل قبول SVM در برآورد عمق آبشستگی این پژوهش را می پذیرد. همچنین نتایج آنالیز حساسیت بر روی مدل برتر در تحقیق حاضر نیز آشکار نمود که پارامترهای Tw و αv به ترتیب بیشترین و کمترین کارآیی در میزان درستی پیش بینی عمق آبشستگی را دارند.کلیدواژگان: آبشستگی، استهلاک انرژی، عدد فرود دنسیمتریک، عمق پایاب، محاسبات نرم
-
صفحات 13-22
فراهم کردن آب شیرین، امروزه یکی از چالش های بشریت و از نگرانی های سازمان ملل متحد و سازمان فایو می باشد. بنابر تغییرات ناگهانی الگوهای عرضه و درخواست آب شیرین در جهان کنونی، مدیریت فراهم کردن آن به صورت چالشی دنبال می شود. هدف از این پژوهش، طراحی مدل مفهومی و ساختاردهی زنجیره تامین آب شیرین با استفاده از رویکرد ترکیبی روش شناسی سیستم های نرم و مدلسازی معادله های ساختاری می باشد. با شیوه گلوله برفی مصاحبه ای باز و طرح پرسش واحد و جامع از 20 تن از خبرگان و صاحب نظران فعال انجام شد. پس از آن نقش پژوهشگران در سازماندهی و ساختاردهی عوامل شناسایی شده از جمع آوری اطلاعات، مدل سیستمی ارایه شد. سپس مدل کیفی ناشی از تفکر سیستمی افراد شرکت کننده در پژوهش در بخش کمی برای اعتبارسنجی، در چارچوب فرضیه و آزمون فرض، در نرم افزار PLS-SMART اندازه گیری شد. یافته ها نشان داد چنانچه زنجیره تامین آب شیرین یک سیستم در نظر گرفته شود، ورودی و عرضه این سیستم آب باکیفیت، باران و سیل است، اختلال در پردازش و تحلیل این سیستم ضربه زدن ذی نفعان است؛ کنترل برای فرهنگ سازی به عنوان عامل اثرگذار و تعدیل کننده این سیستم؛ آب و هوای چندگانه، بی ثباتی سیاست ها، فجایع طبیعی به عنوان عامل های محیطی و سیاسی کاری؛ سیاست سفارش و مصرف مقداری و کنترل کیفیت برای شکل دهی به کنترل فرهنگ ساز؛ تقاضا و خروجی مختل کننده در این سیستم توزیع لجستیک، هدررفت آب و پیش بینی مصرف اشتباه و فرار مالیاتی بوده و سرانجام دستاوردهای بهینه مدل شناسایی ردپای آب، واکاوی مسایل پایداری آب و کنترل کمبود آب می باشند.
کلیدواژگان: مدل مفهومی، ساختاردهی، زنجیره تامین آب شیرین، روش شناسی سیستم های نرم، مدلسازی معادله های ساختاری -
صفحات 23-36
با افزایش تغییرات آب و هوایی و اجتماعی، چالش امنیت آبی شهرها پررنگ تر می شود و تصمیم گیران شهری برای دستیابی به مدیریت پایدار آب شهری در زمینه هایی مانند بهره وری آب و استفاده مجدد از فاضلاب حرکت می کنند. در این پژوهش یک چارچوب متابولیسم آب شهری براساس موازنه جرمی آب گسترش داده شد. با استفاده از آن الگوهای جریان آب در بخش های شهری بررسی و کارایی مدیریت آب در شهر اصفهان ارزیابی شد. در این مقاله معادله های پیشین متابولیسم آب شهری بررسی و رابطه های تازهای با در نظر گرفتن جایگاه مدیریت آب شهری در شهرهای کشورهای درحال توسعه مانند ایران، با اضافه شدن پارامترهایی مانند آب بدون درآمد، تعریف شد. مدل متابولیسم آب ساخته شده برای اولین بار بر روی شهر اصفهان به عنوان یک نمونه واقعی برای سال 1398 به کار گرفته شد و الگوی استفاده از آب و کارایی آب شهری اصفهان تحلیل شد. شهر اصفهان تا اندازه بسیاری به آب سطحی و منابع آب سد و رودخانه زاینده رود وابسته است. درحالی که با داشتن تعداد بسیاری مصرف کننده خانگی پتانسیل بالایی از دیدگاه منابع آب خاکستری و فاضلاب تصفیه شده دارد. بررسی ها نشان داد بیش از 80 درصد از نیاز آبی شهر اصفهان از منابع خارجی تامین می شود و همین مورد گویای شکننده بودن فراهم کردن آب پایدار و وابستگی شدید شهر اصفهان به بخش های پیرامون برای فراهم کردن آب خود است. این نتایج نشان می دهد، چارچوب متابولیسم آب به آسان کردن درک و ارزیابی های فراگیرتر از کارایی آب شهرها کمک می کند.
کلیدواژگان: متابولیسم آب شهری، مدیریت آب، آب شهری، اصفهان، موازنه جرمی -
صفحات 37-46استفاده از سری داده های صحیح و بدون داده گم شده، شرط لازم برای انجام بیشتر مطالعات آماری و هیدرولوژیکی است. با توجه به اهمیت بارش به عنوان یکی از مهمترین متغیرهای اقلیمی و هیدرولوژیکی، در این پژوهش به منظور پیش بینی بارش روزانه تبریز، از توابع مفصل استفاده شده و نتایج آن با روش های هوشمند و آمار کلاسیک مقایسه شد. به منظور پیش بینی بارش در ایستگاه تبریز، از داده های بارش ایستگاه های سراب، سهند و مراغه نیز به عنوان ایستگاه های کمکی استفاده شد. بر اساس نتایج به دست آمده در بین همه روش های مورد بررسی، روش مدل درخت با مقادیر RMSE معادل 3/14 میلی متر و MAD معادل 2/13 میلی متر و روش جنگل تصادفی با مقادیر RMSE معادل 5/18 میلی متر و MAD معادل 3/04 میلی متر به ترتیب بیشترین و کمترین دقت را در برآورد رویدادهای بارش دارند. در میان مفصل های ارشمیدسی، تابع گامبل مقادیر RMSE و MAD به ترتیب 3/89 و 2/51 میلی متر می باشد. از آنجاییکه محدوده خطای داده های تخمینی بهدست آمده از توابع مفصل بسیار نزدیک به سایر روش ها می باشد؛ باتوجهبه قابلیت های توابع مفصل از جمله توانایی اعمال شرطهای متعدد و ماهیت احتمالاتی آن، که رفتار پدیده را در نظر می گیرد، می توان گفت در شرایط مشابه توانایی توابع مفصل در برآورد داده های گمشده پدیده های احتمالاتی مانند بارندگی مناسب است.کلیدواژگان: تحلیل احتمالاتی، داده های گمشده، پیش بینی، مفصل های ارشمیدسی
-
صفحات 47-58رویکرد مدیریت زیست بومی نگاهی جامع نگر به مدیریت تالاب ها است که بر مدیریت مشارکتی و تعامل میان بخشی و فرابخشی دستگاه های دست اندرکار و جوامع محلی حوضه آبخیز تاکید دارد. با این وجود، تحلیل روابط و تعاملات گروداران در مدیریت تالاب ها، کمتر در مطالعات پیشین مورد توجه قرار گرفته است. از این رو، پژوهش حاضر با بهره گیری از رویکرد تحلیل شبکه های اجتماعی به بررسی نقش و جایگاه گروداران کلیدی در شبکه همکاری سازمانی در تالاب های اقماری دریاچه ارومیه پرداخته است. بدین منظور پس از شناسایی گروداران کلیدی از روش نمونه گیری گلوله برفی و مصاحبه با دست اندرکاران و کنشگران موثر بر حفاظت و احیای تالاب، داده ها با ابزار مصاحبه و پرسشنامه گردآوری و ماتریس شبکه همکاری تشکیل شد. سپس داده ها در نرم افزار Ucinet با استفاده از شاخص های مرکزیت درجه ورودی، مرکزیت درجه خروجی و مرکزیت بینابینی تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که دستگاه ها دولتی مانند جهاد کشاورزی، شرکت سهامی آب منطقه ای و آب و فاضلاب شهری در مقایسه با سایر گروداران، بیشترین کنترل و قدرت در شبکه همکاری سازمانی برخوردار بوده و در مقابل سازمان های جامعه مدنی، همچون سازمانهای مردم نهاد، تشکل های کشاورزان از کمترین درجه مرکزیت ورودی برخوردارند. قدرت و نفوذ پایین سمن ها و تشکل های محلی در شبکه همکاری سازمانی، از علایم غلبه نظام برنامه ریزی متمرکز، از بالا به پایین و سلسله مراتبی در مدیریت حوضه آبخیز تالاب های منطقه است.کلیدواژگان: تحلیل شبکه اجتماعی، مدیریت و حفاظت تالاب، میزان همکاری، گروداران، تالاب های اقماری دریاچه ارومیه
-
صفحات 59-76
مصرف آب در قرن گذشته دو برابر بیش از جمعیت جهان رشد کرده و سرزمینهای بی شماری از جهان با کمبود آب روبهرو هستند یا در آینده مواجه خواهند شد. دسترسی به آب تهدیدی بزرگ برای صلح جهانی در قرن حاضر شناخته شده است و چالش های اخلاقی مربوط به آب در اولویت قرار گرفته اند. این پژوهش با استفاده از روش مرور نظام مند سه دیدگاه بنیادی وظیفه گرایی، پیامدگرایی و فضیلت گرایی در فلسفه محیط زیست و کاربردهای آنها در مدیریت و سیاست گذاری آب را بررسی کرده است. هر یک از سه دیدگاه پیدایش رویکردهای اخلاقی گوناگون در زمینه آب را در پی داشته است، اما روشن است که در هر سه دیدگاه انسان محوری نگاه غالب بوده است و نگرش اخلاقی درباره غیرانسان ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است. علاوهبراین، رویکردهای اخلاقی به آب با ضعف هایی نیز روبه رو هستند و برای مدیریت آب به رویکردی یکپارچه و کلنگر نیاز است که انسان ها و بوم نظام های آبی را در هم آمیزد و از یک جانبه گرایی پرهیز کند.
کلیدواژگان: آب، اخلاق، انسان محوری، غیرانسان محوری -
صفحات 77-88در دهه های اخیر، بحران تخریب محیط زیست، ابعاد گسترده ای به خود گرفته و موجب نگرانی های فراوانی شده است. این بحران، از آن رو که نتیجه بحرانی فکری و اخلاقی است، بایستی فارغ از جنبه های فنی و مهندسی، مورد بررسی قرار گیرد. در این پژوهش ضمن واکاوی روابط مختلف انسان و دیدگاه های متفکران جریان ساز در ارتباط با طبیعت، تلاش می شود که با ارایه مدلی مفهومی، ریشه های اخلاقی بحران محیط زیست تحلیل شود. بحران های محیط زیستی در ذیل نگرش هایی تشدید می شوند که ضمن تاکید بر انسان مداری، طبیعت را شیءای بی جان و فاقد شعور می دانند که بهره ای جز ماده بودن صرف، ندارد. مدل مفهومی این پژوهش، نشان می دهد که در تقابل با نقاط ضعف در جهان بینی خلقت، خودمحوری و دیگرگونه گریزی، به واسطه اثرات مثبتی که جهان هستی بر بحران های محیط زیستی دارد، نگرش «بوم محوری جهان وطنی» توسعه یافته است. اخلاق محیطزیست، اخلاقی جامع است؛ یعنی ضمن درنظرگرفتن فرهنگ ها، گونه ها و زیستگاه های دیگر، جهان وطنی است. اخلاق محیطزیست از آن رو که جهان شمول است، می تواند مبنایی برای بسط اخلاق در حوزه محیط زیست قرار بگیرد. اخلاق بوم شناختی، می تواند به عنوان یک اخلاق جهان شمول در حل بحران های پیچیده و تو در توی جهان امروز، کارا باشد. برای نیل به این هدف، نخست باید از جزییات اخلاق انسان محور آگاه شد و آن را با اخلاق محیطزیست مقایسه نمود. در یک کلام، اخلاق محیطزیست یا به بیان دقیق تر، اخلاق بوم محوری، اخلاقی جهان وطنی است که قابلیت ایجاد اجماع بر چگونگی حل بحران های محیط زیستی را دارد.کلیدواژگان: اخلاق محیط زیست، فلسفه اخلاق، خودمحوری، انسان محوری گونه گرا، بوم محوری
-
صفحات 89-96
از روش های موثر در توسعه آب شیرین کن ها، استفاده از انرژی خورشیدی است که از قواعد اصلی تبخیر و تقطیر آب استفاده می کنند. آب شور وارد تشتک دستگاه می شود و سپس توسط تابش نور خورشید گرم و تبخیرشده، مواد اضافه و حتی برخی از میکروب ها، حین تبخیر از مولکول های آب جداشده و در تشتک باقی می مانند. تولید آب خالص وعدم نیاز به منابع انرژی متداول از مزایای این روش است. در این تحقیق اثر جاذب های پلی اتیلن با ضخامت یک سانتی متر و شیشه سیاه رنگ کف مخازن؛ عمق و هدایت الکتریکی آب، بر تغییرات حجم آب تقطیری ارزیابی شد. بدین منظور در مرداد ماه سال 1398در دانشکده مهندسی آب و محیط زیست دانشگاه شهید چمران اهواز، چهار مخزن تقطیرگر خورشیدی، در دو جهت شمالی- جنوبی و جنوبی- شمالی بر بام گلخانه آبیاری تقطیری نصب شدند. آزمایش ها در مدت سه هفته، با چهار تیمار بررسی شدند (1- مخازن بدون جاذب پلی اتیلن و عمق آب در آن ها دو سانتی متر ؛ 2- مخازن با جاذب پلی اتیلن و عمق آب در آن ها دو سانتی متر؛ 3- مخازن حاوی جاذب پلی اتیلن و عمق آب در آن ها دو و چهار سانتی متر، در جهت شمالی- جنوبی؛ هر تکرار در یک هفته). هدایت الکتریکی در مخازن، 10 و 20 dS/m بود. نتایج نشان داد در مخازن جهت شمالی- جنوبی، افزایش عمق آب شور از 2 به 4 سانتی متر، سبب افزایش میزان تولید آب تا 65% شد؛ همچنین در این جهت مخازن حاوی آب با هدایت الکتریکی بیشتر، سبب افزایش در میزان تولید آب تقطیری تا 5% شدند، در مخازن جنوبی- شمالی در هفته اول اندازه گیری، میزان تولید در مخزنی با هدایت الکتریکی dS/m 10(مخزن شماره دو) تا 2 لیتر بیشتر بود. درنهایت با توجه به ثابت بودن سایر عوامل دخیل، اختلاف حجم کل آب تولیدی بین دو حالت وجود و عدم وجود جاذب پلی اتیلن در مخازن شمالی- جنوبی، 22% به دست آمد و برای مخازن جنوبی- شمالی، این اختلاف به 84% رسید. شرایط بهینه برای تولید آب، وجود جاذب پلی اتیلن و عمق آب بیشتر بود.
کلیدواژگان: آبیاری تقطیری، انرژی خورشیدی، استحصال آب، جاذب پلی اتیلن -
صفحات 97-106
بخش کشاورزی کلیدی ترین بخشی است که پیوند تاریخی و اجتماعی محکمی با آب دارد. آب یکی از بزرگترین چالش های سده حاضر آدمیت است. محدودیت ذاتی منابع آب از برجسته ترین چالش های بخش آب می باشد. پژوهش حاضر نیز به منظور بررسی پایداری مصرف آب در باغهای مرکبات گچساران انجام شده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه ای که توسط پژوهشگر ساخته شده است و شامل مدیریت پایداری، اجتماعی، نهادی، فیزیکی، دانشی و نگرشی می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر 300 نفر از مرکبات کاران گچساران می باشند. با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 169 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج آزمون همبستگی نشان داد بین مدیریت پایدار مصرف آب و عامل دانشی رابطه معنا دار و متوسط وجود دارد. ولی رابطه بین مدیریت پایدار مصرف آب و عوامل فیزیکی، اجتماعی، نگرش و نهادی معنادار و ضعیف می باشد. همچنین متغیرهای وارد شده در تحلیل رگرسیون، در مجموع 29 درصد عوامل اثرگذار بر متغیر پایداری مدیریت مصرف آب را بازگو کردند. بیشتر باغداران از کود حیوانی استفاده می کردند که استفاده از کود حیوانی ذخیره سازی آب و افزایش ماندگاری رطوبت را در پیش دارد. اما استفاده بلندمدت از کودهای شیمیایی می تواند نابودی خاک و آلودگی آب های زیرزمینی را در پیش داشته باشد.
کلیدواژگان: پایداری، مصرف آب، باغات مرکبات، گچساران -
صفحات 107-122قانون مدیریت پایای آب زیرزمینی کالیفرنیا (SGMA) شامل سه لایه قانونی است که در مجلس ایالت کالیفرنیا در سپتامبر 2014 به تصویب رسید و توسط جری براون فرماندار این ایالت ابلاغ گردید. شالوده اصلی در این قانون پیاده سازی به بهترین نحو در سطح محلی می باشد به گونه ای که بتواند مدیریت آب در این ایالت را تا سال 2042 به پایایی کامل برساند. در این قانون برای دستیابی به پایایی آب زیرزمینی شش معیار معرفی شده، که این گزارش به معرفی این معیارها پرداخته است. همچنین رابطه بین معیارهای پایایی آب زیرزمینی را با هدف پایایی، پیامدهای نامطلوب، حداقل آستانه آب زیرزمینی و اهداف قابل اندازه گیری به عنوان بخشی مهم از چگونگی تدوین طرح پایایی آب زیرزمینی (GSP) مورد توصیف قرار می دهد.کلیدواژگان: معیارهای مدیریت پایا، بهترین شیوه های مدیریتی، پیامدهای نامطلوب، حداقل آستانه، اهداف قابل اندازه گیری
-
صفحات 123-130
در سال های اخیر محدودیت منابع آب و انرژی و استفاده نامطلوب و غیر اقتصادی از آنها، عامل اصلی و محدودکننده توسعه کشور بوده است. از یک طرف جمعیت و بخش های مرتبط با آن، رشد چشم گیری داشته است. از طرف دیگر، حرکت رو به رشد بخش های مختلف مصرف کننده، لزوما با توسعه منابع آب همسو نبوده است. به عبارت دیگر، افزایش تقاضا برای آب و انرژی در کشور با تخریب شدید کمی و کیفی منابع آب همراه بوده است. همچنین اقلیم خشک و نیمه خشک حاکم بر کشور و کمبود بارش ها و در نتیجه کمبود منابع آب موجب ایجاد چالش برای توسعه پایا شده است. یک ابزار مدیریتی جهت کنترل کمی و کیفی منابع آب، استفاده از ابزارهای مدیریتی برخط و به روز و استفاده از آنها در قالب رصدخانه آب و انرژی جهت مدیریت بهینه منابع و مصارف است؛ و همواره بر این نکته تاکید شده که پایش و ارزیابی برخط1 منابع و مصارف آب، کلید موفقیت مدیریت آب خواهد بود. در راستای مدیریت بهینه و ارزیابی برخط منابع و مصارف آب در بخش های مختلف توسعه رصدخانه آب و انرژی می تواند ضمن بهبود «وضعیت داده و اطلاعات»، شرایط مناسبی از جهت «برنامه ریزی»، «مدیریت پویا» و «نحوه تعامل با سازمان های مرتبط» ایجاد نماید. چنین زیرساختی موجب کاهش و یا حذف وضعیت ناکارآمد اطلاعات از لحاظ پراکندگی، تعدد، تناقص، عدم انسجام و... و نهایتا سرگردانی تصمیم گیران خواهد شد. همچنین می توان با اعمال سناریوهای برخط در شرایط زمانی و مکانی خاص، امکان کاهش یا افزایش تخصیص آب به واحدهای مختلف را فراهم نمود. علاوه بر آن، ضمن بهینه سازی منابع و مصارف، موجب توجه به آستانه مخاطرات گردید. سازمان آب و برق خوزستان طی خشک سالی های دهه گذشته، رویکرد خود را در توزیع آب به تدریج از مدیریت عرضه (تامین) که با بهره وری پایین همراه بود، به مدیریت تقاضا (مصرف) معطوف نمود. به عنوان مثال در شرایط خشک سالی مشابه سال 1392 در حوضه کرخه، توزیع آب در رودخانه با اولویت مدیریت عرضه صورت می گرفت. بدین صورت که هنگام رهاسازی جریان از سد مخزنی در بالادست، کنترل برداشت ها (مصارف) در رودخانه پایین دست سد به علت فقدان ابزارهای لازم (پیشخوان های مدیریتی و...) صرفا با استفاده از تجارب و قضاوت های مدیران و کارشناسان مربوطه و با تاخیر صورت می گرفت و چنانچه یک نقطه از رودخانه با کمبود آب مواجه می شد، این کمبود عمدتا از طریق افزایش رهاسازی جریان از سد (تامین از منبع) جبران می شد؛ اما از سال 1395 و به ویژه در خشک سالی های اخیر، رویکرد سازمان در توزیع آب به مدیریت مصرف تغییر یافت و به تدریج طی دو سال گذشته، زیرساخت و شرایط لازم برای این نوع مدیریت ایجاد شد، به طوری که در خشک سالی تابستان 1400، رویکرد جدید از طریق: (1) توسعه و پیاده سازی پیشخوان مدیریت منابع و مصارف آب در رودخانه ها، (2) پایش روزانه منابع و مصارف به منظور تعیین میزان انحراف از برنامه ریزی انجام شده و (3) تدوین برنامه اقدام برای پاسخ به وضعیت های خارج از برنامه، به طور کامل پیاده سازی و اجرا گردید. در خشک سالی تابستان 1400، مدیریت توزیع آب با رویکرد جدید در رودخانه کرخه در محدوده پایین دست سد مخزنی اعمال شد که طی آن از طریق کنترل مصارف، کاهش قابل توجهی در تلفات آب در طول رودخانه صورت گرفت و بین منابع و مصارف، تعادل مناسبی برقرار شد. مقایسه حجم آب توزیع شده با رویکرد قدیمی (مدیریت عرضه) در شرایط خشک سالی تابستان 1392 و حجم آب توزیع شده با رویکرد جدید (مدیریت مصرف) در شرایط خشک سالی تابستان 1400 نشان می دهد که اعمال رویکرد جدید در سطح 34272 هکتار از اراضی کشاورزی تحت کشت تابستانه در محدوده ذکرشده، ضمن افزایش بهره وری باعث صرفه جویی آب به میزان 692 میلیون مترمکعب شد. این کار، نوآوری و تجربه منحصربه فردی بود که لازمه آن اهتمام مدیریت و رهبری جهت اجرای حکمرانی داده (ایجاد یکپارچگی و تمرکز در داده ها، اطلاعات، هماهنگی ها و تصمیم گیری ها، تعریف فرآیندها، آستانه ها، برنامه ها و بهره گیری از ابزارها و فن ها) بود که به ابتکار مدیران ارشد سازمان آب و برق خوزستان و همکاری موثر معاونت های تخصصی در مجموعه رصدخانه آب و انرژی خوزستان به عنوان پایلوت رصدخانه ملی آب ایران فراهم گردید و روش و الگوی جدیدی برای افزایش بهره وری منابع و مصارف آب در سال های آتی و در سطح کشور تهیه شد.
کلیدواژگان: بهره وری مصرف آب، حوضه آبریز کرخه، رصدخانه آب و انرژی، منابع آب -
صفحات 131-135بحران های آبی فعلی و پیش رو در کشور و از طرفی ضعف های اطلاعاتی و مسایل موجود در زمینه یکپارچه سازی و سازماندهی اطلاعات مدیریتی بین بخشی، تخمین صحیح منابع و مصارف منابع آب و همچنین ارزیابی جامع گزینه های مدیریتی، لزوم وجود ابزارها و زیر ساخت هایی که امکان بهبود تصمیم گیری ها و جهت گیری های مدیریتی را فراهم آورد را آشکار می سازد. تحلیل سیستم های منابع آب به منظور تدوین راهبردهای مدیریتی مناسب و حل مسایل و موضوعات آبی، مستلزم وجود اطلاعات مختلف به منظور ایجاد درکی مناسب و عمیق از فرآیندهای هیدرولوژیکی حوضه، جریان های آب قابل مدیریت و غیرقابل مدیریت، ارتباط با کاربری اراضی و ارایه تصویری جامع در این خصوص است. در این راستا مطالعات «بیلان منابع آب» در سطح کشور به عنوان یکی از پشتوانه های اصلی تحلیل و تصمیمات مدیریتی در بخش آب تلقی می گردد که علیرغم تلاش های فراوانی که جهت تهیه و بروزرسانی آن انجام شده است، همچنان نقاط ضعفی دارد که امکان بکارگیری آن را تصمیم گیری های مدیریتی محدود می سازد. این نوشتار ضمن اشاره به مهم ترین نقاط ضعف کاربرد اطلاعات مستخرج از مطالعات بیلان آبی در کشور، به ارزیابی ظرفیت های مدل های شبیه سازی هیدرولوژیکی جامع در جهت ارتقای کارایی این گونه مطالعات، می پردازد.کلیدواژگان: چالش های فنی و محاسبات اجزای بیلان، چالش های مدیریتی و کاربردی اطلاعات بیلان
-
صفحات 136-138
گزارش برگزاری «اولین همایش بین المللی و دومین همایش ملی مدل سازی و فناوری های جدید در مدیریت آب» و «نمایشگاه تخصصی صنعت آب»
کلیدواژگان: اولین همایش بین المللی و دومین همایش ملی مدل سازی و فناوری های جدید در مدیریت آب، نمایشگاه تخصصی صنعت آب
-
Pages 0-0Editorial:Evaluating changes in water consumption in the "planting one billion trees" project with "green and blue water accounting" modelingSaeed Morid/ member of the editorial boardShort note:The necessity of developing a road map in the development of integrated monitoring and information processing systems in the field of water resources managementAli Shahbazi/ Vice President of Comprehensive Water Resources Studies, Khuzestan Water and Electricity AuthorityKeywords: planting one billion trees, integrated monitoring, information processing
-
Pages 13-22
Supplying fresh water is one of the issues of humanity today and among the concerns of the United Nations and the FAO. Due to sudden changes in freshwater supply and demand patterns in the current world, its supply management is followed as a challenge. The purpose of this research is to design a conceptual model and structuring of fresh water supply chain using the combined approach of soft systems methodology and structural equation modeling. By conducting an open interview and posing a single and comprehensive question to 20 active experts and experts in a snowball manner, and then the role of researchers in system placement, the model will be presented. Qualitative model extraction was done with the SSM method and then in the quantitative part, the factors involved and identified by this method were measured in the form of hypothesis generation by researchers and their testing in PLS-SMART software, the findings showed that if the fresh water supply chain is considered as a system, The input and supply of this high-quality water system, rain and flood; disruption in the processing and analysis of this stakeholder tapping system; control for culturalization as an influencing and modulating factor of this system; Multiple weather, policy instability, natural disasters as environmental and political factors; The policy of order and quantity consumption and quality control to shape the cultural control; disturbing demand and output in this logistics distribution system are water wastage and prediction of wrong consumption and tax evasion and finally the optimal achievements of the water footprint identification model, analysis of water sustainability issues and water shortage control.
Keywords: Conceptual model, Structuring, Freshwater Supply Chain, Soft systems methodology, Structural equation modeling -
Pages 23-36
With the increase in climate and social change, the issue of water security in cities is becoming more highlighted and urban decision makers are paying attention to issues such as water productivity and reuse of sewage to achieve sustainable municipal water management. In this study, a framework of urban water metabolism was developed based on the water balance. The water flow patterns in the urban areas examined and the performance of water management in Isfahan was evaluated. In this article, previous equations of urban water metabolism reviewed and new relationships were defined by adding parameters such as Non-revenue water, taking into account the conditions of urban water management in developing countries such as Iran. The developed water metabolism model was first used on Isfahan city as a real sample for 2019 and the pattern of water use and urban water performance of Isfahan were analyzed. The city of Isfahan is largely dependent on surface water (water of the Zayandeh-Rud Dam and River), While having a lot of domestic consumer, it has a high potential in terms of gray water and treated wastewater. Studies showed that more than 80% of Isfahan's water requirement is provided from foreign sources, and this indicates that Isfahan's sustainable water supply is weak and there is severe dependence on the surrounding areas for water supply. These results show that the water metabolism framework helps to facilitate more comprehensive understanding and evaluations of city water performance.
Keywords: Urban Water Metabolism, Water management, Urban Water, Isfahan, Mass balance -
Pages 37-46The use of accurate and continuous data series is a necessary condition for most statistical and hydrological studies. Due to the importance of precipitation as one of the most important climatic and hydrological variables, in the present study, in order to predict the daily precipitation of Tabriz, Copula functions were used and the results were compared with intelligent methods and classical statistics. To predict precipitation in Tabriz station, precipitation data of Sarab, Sahand, and Maragheh stations were also used as auxiliary stations. Based on the obtained results, among all the methods studied, the M5 method with RMSE values of 3.14 mm, and the MAD method with 2.13 mm and the RF method with RMSE values of 5.18 mm and MAD 3.04 mm have the highest and lowest accuracy in estimating precipitation events, respectively. Among Archimedean copulas, the RMSE and MAD values for the Gambel function are 3.89 and 2.51 mm, respectively. Despite the range of estimation data is still very close to other methods, considering the capabilities of Copula functions, including the ability to apply multiple conditions and its probabilistic nature, which considers the behavior of the phenomenon, it can be acknowledged that in similar circumstances, the ability of Copula functions to estimate the missing data of phenomena such as rainfall is acceptable.Keywords: Probabilistic analysis, Missing data, forecasting, Archimedean Copulas
-
Pages 47-58The ecosystem-based approach has been accepted in Iran as a holistic way of wetlands management which is based on public participation and collaboration among different stakeholders that can affect and are impacted by wetlands basin. Surveys on the level of communication and interactions among these stakeholders have gotten very little attention in the existing literature, yet, are necessary and crucial for understanding the current situation of the region. This study aims to identify the key stakeholders and the level of their participation and cooperation in the sustainable use of satellite wetlands in the southern Urmia lake basin. For this purpose, after identifying the key stakeholders using the snowball sampling method and interviewing the stakeholders and activists effective on the protection and restoration of the wetland, the data was collected using interview tools and questionnaires, and the cooperation network matrix was formed. Then, the data was analyzed in UCINET software using the indices of in-degree, out-degree and betweenness centrality. The results of the research show that governmental organizations such as jahade keshavarzi, regional water company and urban water and sewage compared to other stakeholders, it has the most control and power in the organizational cooperation network and in contrast to civil society organizations, such as non-governmental organizations, farmers' organizations have the lowest in-degree centrality. Improper power and influence of NGOs and the local community in the stakeholder collaboration network could be a symptom of the dominant centralized, top-down, and hierarchical planning system in the watershed and wetlands resource management in this region.Keywords: social network analysis, Wetland Conservation, Management, Level of Collaboration, stakeholders, Urmia Lake Satellite Wetlands
-
Pages 59-76
Water consumption grew twice as fast as the global population last century, and an increasing number of regions around the world are facing or will face, water scarcity. Access to water has been recognized as a major threat to world peace in the present century, and ethical issues related to water have been given high priority. Using a systematic review method, this paper examines the three fundamental perspectives of deontology, consequentialism, and virtue ethics in environmental philosophy and their implications for water management and policy-making. Each of the three perspectives has led to the emergence of different ethical approaches to water, but what is clear is that in all three perspectives anthropocentric view has prevailed and moral considerations about non-humans have received less attention. In addition, ethical approaches to water face weaknesses, and water management requires an integrated and holistic approach that integrates humans and aquatic ecosystems and avoids unilateralism.
Keywords: Water, Ethic, Anthropocentrism, Non-anthropocentrism -
Pages 77-88In recent decades, the crisis of environmental degradation has become widespread and has caused concerns. Since this crisis is the consequence of an intellectual and moral crisis, it must be considered independently of the technical and engineering aspects. While analyzing different human-nature interactions and the views of current thinkers on nature, in this research, an attempt has been made to analyze the ethical roots of the environmental crisis by presenting a conceptual model. Environmental crises are exacerbated by attitudes that, while emphasizing humanism, see nature as an inanimate and unconscious object that has no benefit other than mere matter. The conceptual model enlightens that in the face of the negative impact that the weakness of the creation worldview, self-centeredness, and other species aversion have on the universe, the "cosmopolitan ecocentrism" attitude has been developed due to the positive effect of the universe on the environmental crises. As a result, environmental ethics is solely comprehensive ethics; That is, while considering other cultures, species, and habitats, it is cosmopolitan. In other words, environmental ethics is universal, so it must be a fundamental approach to ethics. Since ethics is a way of life, ecological ethics is the universal way of life, the most ethics. Therefore, if we want to know why we have inherited this great amount of environmental degradation, we must be aware of the details of anthropocentric ethics and compare it with environmental ethics. Environmental ethics, or more accurately, ecological ethics, is the most cosmopolitan way of life and universal ethics.Keywords: Environmental Ethics, Philosophy of Ethics, Ego, Speciesist Anthropocentrism, Ecocentrism
-
Pages 89-96
One of the effective methods in the development of water desalination is the use of solar energy, which uses the main principles of water evaporation and distillation. Brine water enters the pan of the machine, and is then heated and evaporated by sunlight, additives and even some microbes that are separated from the water molecules during evaporation and remain in the pan. The production of pure water and no need for conventional energy sources are the advantages of this method. In this research, the effect of polyethylene absorbents with a thickness of one centimeter, and black glass on the bottom of the tanks; The depth and electrical conductivity of water were evaluated based on the volume changes of distilled water. For this purpose, in August 2018, in the Faculty of Water and Environmental Engineering of Shahid Chamran University of Ahvaz, four solar still tanks were installed in two directions, north-south and south-north, on the roof of the distillery irrigation greenhouse. Experiments were conducted in three weeks with four treatments. (1- Tanks without polyethylene absorbent, and the water depth in them is two centimeters; 2- Tanks with polyethylene absorbent, and the water depth in them is two centimeters; 3- Tanks containing polyethylene absorbent and the water depth in them is two and four centimeters, north to south; each repetition in one week) the electrical conductivity in the tanks was 10 and 20 dS/m. The results showed that in north-south reservoirs, increasing the depth of saline water from 2 to 4 cm increased the amount of water production by 65%; Also, in this direction, tanks containing water with higher electrical conductivity caused an increase in the amount of distilled water production up to 5%, in the south-north tanks in the first week of measurement, the amount of production in a tank with electrical conductivity of 10 dS/m (tank number two) It was more than 2 liters. Finally, due to the stability of other factors involved, the difference in the total volume of produced water between the presence and absence of polyethylene absorbent in the North-South reservoirs is 22%, and for the South-North reservoirs, this difference reached 84%. The optimal conditions for water production were the presence of polyethylene absorbent, and greater water depth.
Keywords: Distillation Irrigation, Solar energy, water extraction, Polyethylene Absorbent -
Pages 97-106
The agricultural sector is the most key sector that has a strong historical and social connection with water. Water is one of the greatest challenges of the present century. The inherent limitation of water resources is one of the most important challenges in the water sector. The current research was also conducted to investigate the sustainability of water consumption in Gachsaran citrus orchards. The research tool is a researcher-made questionnaire that includes sustainability, social, institutional, physical, knowledge, and attitudinal management. Data analysis was done with SPSS software. The statistical population of the present study is 300 citrus growers of Gachsaran. 169 people were selected as a sample using simple random sampling. The results of the correlation test showed that there is a significant and moderate relationship between the sustainable management of water consumption and the knowledge factor. But the relationship between sustainable management of water consumption and physical, social, attitude and institutional factors is significant and weak. Also, the variables included in the regression analysis explained a total of 29% of the influencing factors on the sustainability variable of water consumption management. Most of the gardeners used animal manure, which leads to water storage and increased moisture retention. But the long-term use of chemical fertilizers can lead to soil destruction and groundwater pollution.
Keywords: Sustainability, Water consumption, Citrus Gardens, Gachsaran -
Pages 107-122The Sustainable Groundwater Management Act (SGMA) is a three-bill package that passed the California state legislature and was signed into California state law by Governor Jerry Brown in September 2014. Its purpose is to ensure better local and regional management of groundwater use and it seeks to have a sustainable groundwater management in California by 2042.This law, developed the six sustainable management criteria to achieve groundwater sustainability, and this report introduces these criteria. It also characterizes the relationship between the different sustainable management criteria – the sustainability goal, undesirable results, minimum thresholds, and measurable objectives as an important part to develop a Groundwater Sustainable Plan (GSP).Keywords: Sustainable Management Criteria, Best management practices, undesirable results, minimum thresholds, measurable objectives
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.